Deelnemende gemeenten
Alle 342 gemeenten in Nederland zijn anders. In omvang, oppervlakte, doelgroepen, aanpak en uitdagingen. Elke gemeente heeft ook andere mogelijkheden om uitdagingen aan te pakken. Denk bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van wijkvoorzieningen en vrijwilligersorganisaties. Of de afstand tot instellingen als het consultatiebureau en de bibliotheek. We vinden het belangrijk dat álle Nederlandse gemeenten het stappenplan kunnen gebruiken. Om dat te bereiken werkten we in de Uitrolfase samen met een dwarsdoorsnede van alle Nederlandse gemeenten. Zo namen 3 van de G4-gemeenten en grote gemeenten als Eindhoven en Almere deel. Maar ook kleinere gemeenten als Geldrop-Mierlo en Haaksbergen gingen met de Gezinsaanpak aan de slag. In totaal doen al 41 gemeenten mee met de Gezinsaanpak.
Aan de slag
Tijdens de Uitrolfase gingen de 31 deelnemende gemeenten een half jaar aan de slag met het stappenplan. Om zo een gezinsaanpak te ontwikkelen die past bij de gemeente en de betrokken partners. Adviseurs van Stichting Lezen en Schrijven begeleidden de gemeenten. De bibliotheek was de vaste samenwerkingspartner.
Een half jaar is te kort om een hele gezinsaanpak op te zetten. Dat blijkt ook uit het praktijkvoorbeeld van de gemeente Haarlem, die in 2021 aan de Ontwikkelfase deelnam. De meeste gemeenten focusten zich in deze 6 maanden op Stap 1 (Werk aan bewustwording) en Stap 2 (Werk samen en bouw een netwerk). Sommige gemeenten kozen al een doelgroep. Zodat ze daar samen met hun partners een gerichte aanpak voor kunnen ontwikkelen. En binnen de gemeente een integrale samenwerking kunnen opzetten. Andere gemeenten bepaalden door middel van een verandertheorie hun impactdoelen op de lange termijn. Dat hielp hen om scherpere keuzes te maken en bestaande ideeën of aanpakken bij te stellen.
Aandachtspunten
Veel deelnemende gemeenten zijn positief over de stappen die ze hebben gezet. Maar ze merkten ook dat je een lange adem nodig hebt om de cyclus van laaggeletterdheid binnen gezinnen te doorbreken. Het is daarom belangrijk om een langetermijnbeleid op te stellen. En hier voor een langere tijd middelen voor te reserveren. Dat kan uitdagend zijn, omdat er binnen gemeenten op bestuurlijk en ambtelijk niveau vaak wisselingen zijn. Toch willen deelnemende gemeenten de komende tijd graag samen met hun partners vervolgstappen zetten binnen hun gezinsaanpak.
Hoe nu verder?
De komende tijd halen we zoveel mogelijk informatie op bij deelnemende gemeenten. Wat werkte wel? Wat kan beter? Op basis hiervan verbeteren we het stappenplan en vullen we de bouwstenen aan. In september 2024 is de Monitor Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid beschikbaar voor alle gemeenten. Daarmee geven we onder andere inzicht in waar gemeenten staan met hun gezinsaanpak, welke doelgroepen ze kiezen en hoe ze de financiering regelen. In 2025 doorlopen nog 9 extra gemeenten de Gezinsaanpak. Zodat alle 342 gemeenten die zelf aan de slag willen met de Gezinsaanpak, gebruik kunnen maken van de nieuwste inzichten.
Wil je zelf met de Gezinsaanpak aan de slag? Neem dan contact met ons op.